Öncelik Alanları

Maliye Bölümü

Araştırma Öncelik Alanları

  • Davranışsal ve Kurumsal Maliye Teorisi
  • Enerji ve Çevre Maliyesi

Alt Çalışma Konuları

  • Maliyenin psikolojik, sosyolojik ve iktisadi bileşenleri
  • Vergi ve harcama davranışları
  • Vergi uyumu, vergi psikolojisi, deneysel vergileme
  • Sosyal sermaye ve vergileme
  • Kurumsal yapı ve maliye teorisi
  • Çevre vergileri, sürdürülebilir kalkınma, vergi harcamaları, yeni çevre vergi tasarısı, iklim finansmanı, denetimli borçlandırma
  • İklim değişikliği ve doğal afetler, sınırlı kaynaklara sahip gelişmekte olan ülkelerde mali sürdürülebilirlik açısından risk unsurları
  • Cop26 iklim zirvesinde kabul edilen ilkelere ve yeşil mutabakata uyumun mali etkileri
  • Çevre kirlenmesinin girdi-çıktı analizi, çok-bölgeli girdi çıktı analizi statik hesaplanabilir genel denge modelleri, dinamik hesaplanabilir genel denge modelleri

Anahtar Kelimeler

Davranışsal iktisat, vergi farkındalığı, vergi psikolojisi, vergi uyumu, dürtme ve deney, Kurumsal iktisat, sosyal sermaye, güven, toplumsal normlar, vergi kaçakçılığı, kurumsal maliye politikaları, davranışsal maliye politikaları, maliye teorisi ve kurumsal yapı, maliye teorisi ve davranışsal faktörler, Paris iklim anlaşması, iklim finansmanı, yeşil vergi, karbon vergisi, sera gazı salımı, vergi istisna ve muafiyetleri, vergi hukuku, transfer harcamaları, çevre ekonomisi, iklim değişikliği, doğal afetler, küresel ısınma, çevresel maliye politikaları, hesaplanabilir genel denge analizi, sosyal hesaplar matrisi, girdi-çıktı analizi, çok-bölgeli girdi çıktı analizi, kalkınma

Önemi ve Gerekçesi

Davranışsal kamu maliyesi, neoklasik yaklaşımın temel aldığı bireylerin iyi tanımlanmış tercih sıralamalarına sahip olduğu varsayımını esnetmiştir. Standart rasyonalite varsayımının öngörüleri ile uyuşmayan gözlemleri açıklamak amacıyla bilişsel kısa yollar ve yanlılıklar kamu maliyesi analizine dahil edilmiştir. Böylece ortaya çıkan sonuçların hedeflerle uyuşmasının sağlanabileceği düşünülmektedir. Bu kapsamda bahsi geçen alanın önerilme gerekçesi kamu politikalarının hedeflerinin belirlenmesinde davranışsal iktisat bakış açısı ile değerlendirme yapılmasının gerçeğe daha yakın sonuçlar sunabileceği düşüncesidir.

Davranışsal iktisat, insanların ve kurumların ekonomik karar alma mekanizmalarını inceler ve açıklamaya çalışır. Bu bağlamda insanların vergi ve harcamalar üzerindeki düşünce ve davranışlarını açıklamak maliye teorisi, iktisat ve mali iktisat alanları ile ilişkilidir.

Tüm dünyada mevcut vergi uyumu dinamiklerini açıklamak amacıyla metodolojik dönüşümlere başvurulmaktadır. İlgili çerçevede davranışsal ve deneysel teknikler dikkat çekmektedir. Gelişmeleri takip etmek amacıyla üniversitemiz öğretim üyelerinin ilgili alanlara eğilmesi önemlidir.

Vergi uyumu çerçevesinde vergi mükelleflerinin davranışlarının sadece ekonomik faktörlere bağlı olmadığı; mükelleflerin içinde yaşadığı toplumların sosyal ve kültürel değerlerinin ekonomik davranış biçimi üzerinde etkili olduğu, son yıllarda maliye teorisi literatürünün odaklandığı önemli bir konudur. Vergileme alanında karşılaşılan sorunların çözümünde toplumsal değerlerin rolünün de ele alınması ülkemizde oluşturulan maliye politikası uygulamaları açısından önemlidir.

Maliye teorisinin geleneksel araçlarıyla analizi mümkün olmayan ya da eksik kalan konuların ele alınmasında kurumsal ve davranışsal iktisat teorileri önemli hale gelmiştir. İktisat teorisine nispeten yeni bir bakış açısı getirmiş olan kurumsal ve davranışsal iktisat teorileri günümüzün kronikleşmiş iktisadi ve mali sorunlarına farklı bir bakış açısı getirerek bu sorunların çözümüne yönelik yeni politikaların geliştirilmesine fayda sağlayacaktır.

Her bir ülkenin farklı iklim olaylarına maruz kaldığı ve küresel çapta yaşanan iklim sorunu tüm türleri ve gelecek nesillerin yaşamını sürdürmesini tehdit eden bir evrensel sorundur. Bu anlamda kamu politikaları ile ülkelerin küresel iklim krizi ile baş etmede politika eylem planları oluşturması ve görece dezavantajlı konumda olan kriz ile başa çıkamayacak ülkelere transferlerde bulunulması önem arz etmektedir. Ülkelerde maliye politikalarını küresel iklim krizi çözümleri ile yeniden uyarlamak gerekmektedir.

Küresel ısınmanın artması ve iklim değişiklikleri ile birlikte Türkiye diğer gelişmekte olan ülkeler gibi sorunlar yaşama potansiyeli taşımaktadır. Gelişen sanayi kaynaklı kirliliklerin kontrolü için kamu kesimi tarafından atılması gereken mali adımlar söz konusudur. Hem dünyadaki iklim değişikliklerine uyum hem de ülkenin atması gereken bu konudaki adımların mali sonuçları da söz konusudur.